Witaminy liposomalne – charakterystyka i skuteczność

witaminy liposomalne

Data aktualizacji: 14 grudnia, 2022

Przez niewłaściwą dietę i ciągły stres nie dostarczamy organizmowi cennych witamin i minerałów, które mają ważny wpływ na funkcjonowanie organizmu. Ponadto, przyswajalność witamin bywa niewielka, przez co organizm wydala je nie korzystając z ich właściwości. Dlatego coraz częściej stosowana jest suplementacja witamin liposmalnych, których działanie jest znacznie bardziej efektywne. 

Czym są liposomy?

Aby mówić o witaminach liposomalnych trzeba zacząć od tego czym jest sam liposom. Jest to pęcherzyk wodno-lipidowy o średnicy nie większej niż 1 μm zbudowany z dwuwarstwy lipidowej. Liposomy stanowią obecnie bardzo popularny nośnik składników aktywnych w przemyśle farmaceutycznym, ze względu na ich liczne zalety. Chronią one często niestabilne farmaceutyki przed przedwczesnym rozkładem czy utlenieniem, poprawiają jego wchłanianie, a często nawet uwalniają lek dopiero w docelowej tkance, która go potrzebuje. A jeśli działają tak dobrze jako nośniki farmaceutyczne, czemu nie przenieść ich także do produktów spożywczych? Użycie liposomów w przemyśle spożywczym to stosunkowo nowa i wciąż rozwijana technologia, lecz naturalnym procesem było to, że w pierwszej kolejności pojawiły wśród suplementów diety m.in. jako nośniki witamin

Czym są witaminy liposomalne?

Ze względu na unikalne właściwości liposomów pozwalające im na zamknięcie w swoim wnętrzu zarówno cząsteczek hydrofilowych, jak i hydrofobowych, są one używane do enkapsulacji całego wachlarza witamin – od rozpuszczalnych w tłuszczach witamin A, D, E, K po rozpuszczalne w wodzie witaminę C oraz witaminy z grupy B, które znane są z podatności na degradację pod wpływem światła, wysokiej temperatury czy obecności tlenu. Technika enkapsulacji witamin w liposomach znacznie poprawia ich stabilność podczas produkcji czy przechowywania, ale przede wszystkim poprawia ich wchłanianie, a co za tym idzie też skuteczność działania. 

Skuteczność witamin liposomalnych

Badania donoszą, że najbardziej popularna z liposomalnych witamin witamina C dostaje się do krążenia z lepszą o 77% skutecznością niż konwencjonalna witamina C, co oznacza, że już przy mniejszych dawkach mamy gwarancję przyswojenia odpowiedniej ilości substancji aktywnej. 

Problematyczna w suplementacji jest witamina B12, której niedobór leczony bywa poprzez zastrzyki domięśniowe. Dzięki zastosowaniu technologii liposomalnej możliwa jest skuteczna i nieinwazyjna suplementacja doustna metylokobalaminy, co potwierdzają badania kliniczne. Jedno z takich badań wykazało wzrost poziomu witaminy B12 we krwi o średnio 270% wśród badanych osób po 2 miesiącach suplementacji 1 000 μg dziennie. Badania były przeprowadzone wśród 53 osób obu płci, po 50. roku życia, nie-wegetarian i z obniżonym poziomem tej witaminy. 

Inne zastosowanie liposomów

Coraz częściej mówi się również o suplementacji minerałów takich jak cynk czy żelazo w postaci liposomalnej, a także substancji aktywnych jak np. melatoniny czy CBD. 

Ze względu na liczne zalety oraz plastyczność techniki jaką jest enkapsulacja w liposomach możemy spodziewać się wzrostu popularności produktów spożywczych zawierających liposomalne substancje, a także coraz szerszego wyboru substancji w takiej formie.  


Bibliografia: 

– Chapter 8 – Progress in Applications of Liposomes in Food Systems W. Liu, A. Ye, H. Singh 
– Evaluation and Clinical Comparison Studies on Liposomal and Non-Liposomal Ascorbic Acid (Vitamin C) and their Enhanced Bioavailability – S. Gopi & P. Balakrishnan 
– Evaluation of liposomal B12 supplementation in a case series study – I. Katsogiannis, N. Fikioris, C. Kontogiorgis, T. Constantinides