Producentem kosmetyków w teorii może zostać każdy. Prowadzenie tego typu działalności gospodarczej nie wymaga żadnych specjalnych zezwoleń, koncesji ani wpisu do rejestrów działalności regulowanej. Jednakże zarówno sam zakład produkcyjny, jak i wprowadzanie kosmetyków do obrotu podlegają licznym regulacjom prawnym.
Wprowadzenie kosmetyku do obrotu
W obrębie Unii Europejskiej, w tym Polski, wprowadzanie kosmetyków do obrotu reguluje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1223/2009/WE z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczące produktów kosmetycznych. Zawiera ono wymagania prawne jakie muszą zostać spełnione przed wprowadzeniem produktu kosmetycznego na rynek. W szczególności dotyczące składu, oznakowania, wytwarzania, dokumentacji i bezpieczeństwa produktów kosmetycznych.
Czym jest produkt kosmetyczny?
Każdy kosmetyk musi spełniać całość zawartej w Rozporządzeniu definicji, w zakresie formy, miejsca aplikacji i funkcji. Zgodnie z art. 2.:
„produkt kosmetyczny” oznacza każdą substancję lub mieszaninę przeznaczoną do kontaktu z zewnętrznymi częściami ciała ludzkiego (naskórkiem, owłosieniem, paznokciami, wargami oraz zewnętrznymi narządami płciowymi) lub z zębami oraz błonami śluzowymi jamy ustnej, którego wyłącznym lub głównym celem jest utrzymywanie ich w czystości, perfumowanie, zmiana ich wyglądu, ochrona, utrzymywanie w dobrej kondycji lub korygowanie zapachu ciała.
Należy tu przede wszystkim pamiętać, że preparaty o przeznaczeniu do stosowania w profilaktyce, lecznictwie lub dezynfekcji wykraczają poza definicję kosmetyku i podlegają innym uregulowaniom prawnym.
Obowiązki producenta kosmetyków
Producent, a konkretniej osoba odpowiedzialna za wprowadzenie kosmetyku do obrotu zapewnia zgodność z przepisami rozporządzenia. Zapewniając, że:
- Produkt jest bezpieczny i zostało to potwierdzone poprzez ocenę bezpieczeństwa produktu
- Skład produktu odpowiada obowiązującym ograniczeniom i normom
- Dokumentacja produktu jest kompletna, a raport bezpieczeństwa przygotowany zgodnie z wymaganiami postawionymi w rozporządzeniu
- Produkt jest wytwarzany zgodnie z zasadami Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP) – w zgodzie z normą zharmonizowaną PN-EN ISO 22716:200
- Produkt został zgłoszony do europejskiej bazy internetowej – Cosmetic Products Notification Portal (CPNP)
- Produkt został oznakowany zgodnie z obowiązującymi wymaganiami, w języku obowiązującym w kraju dopuszczenia do obrotu
- Rzetelnie i zgodnie z prawdą przedstawiono właściwości produktu
- Przestrzega zakazu testu gotowego produktu i jego składników na zwierzętach
- Informacje o składzie i przypadkach działań niepożądanych produktu są publicznie dostępne, a ciężkie działania niepożądane są zgłaszane odpowiednim organom
- Organy kontroli mają dostęp do odpowiednich informacji i dokumentów
Wymogi stawiane zakładowi produkcyjnemu
Rozporządzenie nr 1223/2009 określa także wymogi prawne związane z samą produkcją kosmetyków. Jednakże oprócz konieczności przestrzegania zasad GMP określonych w wspomnianej już normie PN-EN ISO 22716:2007, zakład produkcyjny musi spełniać także wymagania sanitarne. Kwestie sanitarne podlegają kontroli lokalnego sanepidu i wymagania mogą się tutaj różnić w zależności od regionu. Zawsze jednak należy mieć na uwadze szereg podstawowych zasad:
- Powierzchnie w miejscu produkcyjnym powinny być łatwo zmywalne, niedopuszczalne jest stosowanie materiałów gromadzących kurz lub stanowiących pożywkę dla drobnoustrojów
- Okna powinny być zamknięte, a pomieszczenia klimatyzowane – z uwzględnieniem stałego odgrzybiania instalacji klimatyzacyjnej i kontroli jej czystości mikrobiologicznej
- Każdy wyrób powinien być produkowany w osobnym miejscu, aby nie dopuścić do mieszania się gotowych mas produkcyjnych
- Zakład powinien mieć wyznaczone strefy czyste (o zaostrzonych warunkach czystości i sterylności) i szare
- Jeśli do produkcji jest używana woda, musi być ona oczyszczona i dejonizowana, a także spełniać wymogi czystości mikrobiologicznej i określonej przewodności – najlepiej, aby zakład dysponował stacją uzdatniania wody
- Magazyny przechowywania surowców i produktów gotowych powinny mieć ściśle monitorowaną temperaturę i wilgotność, a przechowywane składniki powinny być dokładnie opisane polskimi nazwami
Produkty dla przemysłu kosmetycznego
Jakość składników kosmetycznych w produkcji kosmetyków jest niezwykle ważna, aby otrzymać pożądane właściwości, konsystencję, czy zapach. Odpowiednie surowce kosmetyczne to podstawa sukcesu dla marki kosmetycznej. Nasze wieloletnie doświadczenie w imporcie i dystrybucji substancji kosmetycznych, sprawia, że jesteśmy w stanie pozyskać nawet rzadko występujące i trudno dostępne produkty dla przemysłu kosmetycznego.
Oznakowanie kosmetyków i reklama
Regulacji zgodnie z Rozporządzeniem podlega także sposób oznakowania kosmetyków. W projekcie etykiety należy zawsze uwzględnić szereg niezbędnych informacji. Dodatkowo, wszelkie deklaracje dotyczące właściwości produktu oraz jego składników muszą mieć potwierdzenie w wynikach badań naukowych, być prawdziwe i w pełni rzetelne. Dotyczy to nie tylko samego oznakowania produktu, ale także jego przyszłej reklamy.
Warto także mieć na uwadze fakt, że za niezgodne z przepisami mogą zostać uznane także oświadczenia „zbyt oczywiste” – t.j. deklarowana „Zgodność z przepisami UE” czy informacja, że produkt nie był testowany na zwierzętach, bądź nie zawiera składników, których stosowanie w kosmetykach jest zakazane.
Bibliografia:
- https://biotechnologia.pl/kosmetologia/projektowanie-zakladu-produkcyjnego-w-branzy-kosmetycznej-czym-powinnismy-sie-kierowac,20206
- https://kosmetyczni.pl/uploads/dokumenty/Wprowadzanie_do_obrotu_2019.pdf
- https://www.parp.gov.pl/component/content/article/53871:informacje-o-produkcie-kosmetycznym-aspekty-prawne